Komşumun, çocuğuna zarar verdiğini biliyorum/zarar verildiğinden şüpheleniyorum. Bu durumu adli makamlara bildirmeli miyim?

18 yaş altı çocuklar hakkında aksi bir tedbir kararı alınmadıkça çocukların velayetlerine ilişkin tüm haklar ebeveynlerindedir. Velayet hakkı kapsamında; ebeveynler çocuklarının sağlıklı, huzurlu ve istismara (fiziksel, cinsel, psikolojik, ekonomik) uğramadığı bir ortamda büyümelerinden ve gelişmelerinden sorumlu ve yükümlüdürler.

Bu ortamın velayet sahibi tarafından kasıtlı olarak veya ihmal sonucu sağlanmamış olması ve çocukların her türlü şiddet veya istismara maruz kalmaları Türk Ceza Kanunu çerçevesinde suç teşkil etmektedir. Yine aynı Kanun kapsamında bir suç veya şüphesi ile karşılaşan herkesin bu suçu bildirme zorunluluğu vardır.

İlgili madde şu şekildedir;

Türk Ceza Kanunu- Suçu Bildirmeme Suçu -Madde 278

  • İşlenmekte olan bir suçu yetkili makamlara bildirmeyen kişi, bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
  • İşlenmiş olmakla birlikte, sebebiyet verdiği neticelerin sınırlandırılması halen mümkün bulunan bir suçu yetkili makamlara bildirmeyen kişi, yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır.
  • Mağdurun on beş yaşını bitirmemiş bir çocuk, bedensel veya ruhsal bakımdan engelli olan ya da hamileliği nedeniyle kendisini savunamayacak durumda bulunan kimse olması halinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza, yarı oranında artırılır.
  • Tanıklıktan çekinebilecek olan kişiler bakımından cezaya hükmolunmaz. Ancak, suçu önleme yükümlülüğünün varlığı dolayısıyla ceza sorumluluğuna ilişkin hükümler saklıdır.

Bu maddenin gerekçesinde de belirtildiği gibi; suçluların cezalandırılmasını devletten istemek, kişiler açısından bir hak olduğu gibi; herhangi bir suç olgusunun gerçekleştiğini öğrenen kişinin bu durumu suçu takibe yetkili makamlara bildirmesi, aynı zamanda bir yükümlülüktür.

Ayrıca; Türk Ceza Kanunu’nun 98. maddesinde herhangi bir nedenle yardıma muhtaç ve yaşı (çocuk veya yaşlı), hastalığı veya yaralanması nedeniyle kendini idare edemeyecek durumdaki insanların bu durumlarının yetkili makamlara bildirilmesi gerektiği ifade edilmiştir.

Türk Ceza Kanunu- Yardım veya bildirim yükümlülüğünün yerine getirilmemesi

Madde 98

  • Yaşı, hastalığı veya yaralanması dolayısıyla ya da başka herhangi bir nedenle kendini idare edemeyecek durumda olan kimseye hal ve koşulların elverdiği ölçüde yardım etmeyen ya da durumu derhal ilgili makamlara bildirmeyen kişi, bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.
  • Yardım veya bildirim yükümlülüğünün yerine getirilmemesi dolayısıyla kişinin ölmesi durumunda, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

Tüm bunlar bir arada değerlendirildiğinde herkes, şiddete ya da istismara maruz kaldığından şüphelendiği veya maruz kaldığını bildiği her çocuğa yardım etmekle ve istismarı gerçekleştiren aleyhine adli makamlara bildirimde bulunmakla yasal olarak yükümlüdür.